นิยมใช้รักษาริดสีดวงทวารและริดสีดวงจมูก มีสรรพคุณช่วยขับปัสสาวะ แก้โรคนิ่วในไต แก้แผลอักเสบ ช่วยรักษาโรคบิด แก้ไข้ และขับเหงื่อ
หนึ่งในสมุนไพรที่เป็นที่นิยมทั่วโลก ช่วยลดอาการจุกเสียดแน่นอนท้อง ควบคุมระดับไขมันในเส้นเลือด ช่วยรักษาแผลทั้งแผลสดและแผลเรื้อรัง ลดการเกิดลิ่มเลือด ช่วยป้องกันโรคหัวใจ และช่วยยับยั้งการเกิดมะเร็ง
นอกจากนั้น ลูกมะแว้งเครือสามารถนำไปปรุงอาหาร ทานเป็นผักได้ ส่วนลูกมะแว้งต้นก็ใช้ปรุงอาหารได้เช่นกัน แต่คนนิยมน้อยกว่าลูกมะแว้งเครือ
ยาแผนโบราณ หมายถึง ยาที่ใช้ในการประกอบโรคศิลปะแผนโบราณหรือในการบำบัดโรคของสัตว์ ซึ่งมีปรากฏอยู่ในตำรายาแผนโบราณที่รัฐมนตรีประกาศ หรือยาที่รัฐมนตรีประกาศให้เป็นยาแผนโบราณ หรือได้รับอนุญาตให้ขึ้นทะเบียนตำรับยาเป็นยาแผนโบราณ
สมุนไพรมะขามแขก เป็นสมุนไพรที่อยู่คู่คนไทยมาอย่างช้านานโดยส่วนที่นิยมนำมานำมาใช้เป็นยาสมุนไพรได้แก่ ส่วนของใบแห้งและฝักแห้ง ช่วยบรรเทาอาการท้องผูก ขับถ่ายไม่เป็นปกติ อุจจาระเป็นก้อนแข็ง เพราะใบมะขามแขกมีสรรพคุณเป็นยาระบายอ่อนๆ ช่วยให้ถ่ายอุจจาระง่ายขึ้น โดยไม่ต้องเบ่งแรงๆ ช่วยขับลมในลำไส้ กระตุ้นการเคลื่อนไหวของลำไส้ ช่วยลดอาการท้องอืดท้อเฟ้อ และ ช่วยแก้ริดสีดวงทวาร
หากใช้สมุนไพรอย่างผิดวิธีและไม่ระมัดระวัง อาจส่งผลให้เกิดอันตรายได้ ดังนั้น จึงควรปฏิบัติตามคำแนะนำในการใช้สมุนไพร ดังนี้
‘ขิง’ สมุนไพรใกล้ตัว ให้ประโยชน์ต่อระบบย่อยอาหาร
วิธีใช้คือ นำใบใช้มาต้มรับประทานเพื่อรักษาอาการของโรค หรือ นำใบมาเป็นส่วนประกอบของยารักษาโรคริดสีดวง
พืชสมุนไพร นั้นตั้งแต่โบราณก็ทราบกันดีว่ามีคุณค่าทางยามากมายซึ่ง เชื่อกันอีกด้วยว่า ต้นพืชต่าง ๆ ก็เป็นพืชที่มีสารที่เป็นตัวยาด้วยกันทั้งสิ้นเพียงแต่ว่าพืชชนิดไหนจะมีคุณค่าทางยามากน้อยกว่ากันเท่านั้น
ขณะที่ข้อมูลทางเภสัชวิทยาระบุว่า ย่านาง ยังช่วยต้านมาลาเรีย ยับยั้งการหดเกร็งของลำไส้ ต้านฮีสตามีน ส่วนข้อมูลทางโภชนาการระบุว่า ย่านางมีเบต้าแคโรทีนในปริมาณสูง ซึ่งจะช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระ ช่วยชะลอความเสื่อมของเซลล์ในร่างกาย แถมยังอุดมไปด้วยเส้นในอาหาร แคลเซียม เหล็ก ฟอสฟอรัส ย่านางจึงเป็นหนึ่งในจำนวนผักพื้นบ้านที่นักวิจัยแนะนำให้นำมาใช้ในรูปแบบอาหารเพื่อรักษาโรคมะเร็ง
ช่วยขับลมและเป็นยาระบาย ช่วยในการขับถ่าย แก้โรคเหน็บชา แก้หืด ขับเสมหะ ช่วยลดกลิ่นปากและรักษาอาการเลือดออกตามไรฟัน ใช้เป็นยาชาเฉพาะแห่ง แก้ปวดฟัน ฆ่าเชื้อทางทันตกรรม เป็นยาระงับการชักกระตุก ทำให้ผิวหนังชา
มีทั้ง "มะแว้งต้น" และ "มะแว้งเครือ" ที่มีสรรพคุณเด่น ๆ คือ ใช้เป็นยาแก้ไอ ขับเสมหะ เราจึงมักเห็นมะแว้งถูกนำมาผสมเป็นยาอมช่วยแก้ไอ ซึ่งตามตำรับยาแก้ไอแล้ว สามารถใช้ได้ทั้ง ราก สมุนไพรไทย ใบ ผล นอกจากนั้น ยังช่วยลดน้ำลายเหนียว บำรุงธาตุ รักษาวัณโรค แก้คอแห้ง ขับปัสสาวะ รักษาโรคทางไตและกระเพาะปัสสาวะ แก้โลหิตออกทางทวารหนัก และแก้โรคหอบหืด
การรักษาด้วยยาสมุนไพรควรทำการรักษาด้วยผู้เชี่ยวชาญ เนื่องจากยาสมุนไพรต้องใช้ในสัดส่วนที่ถูกต้อง ถูกวิธีและถูกโรค หากใช้สมุนไพรอย่างผิดวิธี นอกจากจะไม่ช่วยให้หายจากอาการป่วยแล้ว ยังอาจมีผลข้างเคียงร้ายแรงได้
พบลิงซิมแปนซีรักษาตัวเองด้วยพืชป่าสมุนไพรที่มีคุณสมบัติทางยา